Kırsal alanlarda reform yaratmak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kurulan köy enstitülerinden biri olan Kızılçullu Köy Enstitüsü, günümüzde Buca’ya bağlı Akıncılar Mahallesindeki NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) karargahı içerisinde konumlanıyor. 1952 yılında Türkiye’nin NATO’ya katılması ile Kızılçullu Köy Enstitüsü ve arazisi NATO’ya bağlı 6. karargah olarak hizmet etmeye başladı ve bu nedenle sivil ziyaretçilere kapalı.
Milli Mücadele döneminden sonra asıl kalkınmanın kırsal kalkınmadan geçtiğini düşünen ülke aydınları Türkiye Cumhuriyeti’nde tarımcılıkla uğraşan köylülerin bilinçlenmesi ve eğitilmesi için köycülük hareketini başlattı. 1932 yılına kadar kendi çabalarıyla yapabildikleri köycülük hareketi hızlı bir kitle bulunamaması nedeniyle eğitim alanında halkta pek karşılık bulamadılar.
1932 yılında kurulan Halkevleri’nin etki alanı sadece kentlerle sınırlı kalınca o dönem için eğitimde reform denilebilecek köy enstitülerinin ilklerinden olan Kızılçullu Köy Enstitüsü kuruldu. İlk olarak 1912 yılında Uluslararası Kolej (Buca Amerikan Koleji) adında prestijli bir okul olarak hizmet eden bina 1937 yılında Erken Cumhuriyet Döneminin en başarılı projelerinden biri olan Kızılçullu Köy Enstitüsü’nün kuruluş yeri oldu.
Daha önce namı ABD’ye (Amerika Birleşik Devletleri) kadar ulaşmış Uluslararası Kolej İzmir adıyla bilinen Buca Amerikan Koleji 1934 yılında kapanınca kampüs ve arazisi Kültür Bakanlığınca satın alındı. 1937 yılında ilk köy enstitüsü denemelerinden biri Eskişehir’e, diğeriyse Buca Amerikan Koleji’nden satın alınan kampüse kuruldu.
Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde öğrencilere; demircilik, modern tarım yöntem ve teknikleri, marangozluk, tarım ve hayvancılıkta bazı hastalıkların tedavisi gibi birçok alanda eğitim veriliyordu. 1940 yılına geldiğimizde Kızılçullu Köy Enstitüsü 200 dönümlük bir alan içinde 36 bina 4 baraka ve 30’dan fazla sanatsal değeri olan yapıya sahip olarak her yıl yüzlerce mezun veriyordu.
Dönümlerce arazi üzerine kurulan Kızılçullu Köy Enstitüsü, ana bina dışında çoğu eğitim binası ile konutların daha farklı ve uzak konumlarda bulunması nedeniyle burada eğitim görenler köy hayatından farklı his yaşamadılar. Öyle ki içerisinde tarım ve hayvancılığın da yapıldığı Kızılçullu Köy Enstitüsü ile kapladığı arazi onlarca kurağıyla adeta bir köye benzetiliyordu.
Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde Kimler Eğitim Görüyordu? 🎓
Daha sonraları sayısı 21’e yükselecek köy enstitülerinden biri olan Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde eğitim görecek öğrenciler Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği müfettişler tarafından seçiliyordu. Batı Anadolu’da köy köy dolaşarak Kızılçullu Köy Enstitüsü’nü anlatan müfettişler burada ilgili olan çocuklar için bir fiş doldurarak bunları ileride arasından seçilebilecek adaylar olarak bakanlığa gönderiyorlardı.
Her yıl bakanlıkça seçilen öğrenciler Kızılçullu Köy Enstitüsü’ne bildirilerek buradaki eğitim hayatları resmileştiriliyordu.
Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde Eğitim 📚
Açılışının ilk yıllarında Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde eğitim üç ayrı devre olarak planlıyor. İlk iki sınıf ilkokulların dördüncü ve beşinci sınıfların niteliğine denk geliyordu. Üç yıllık köy enstitüsü mezunları, Kızılçullu Köy Enstitüsü’nün dördüncü sınıfına alınıyor, buradan mezun olanlar da 5. sınıf için enstitüde tekrar eğitim hakkı kazanıyordu.
1940 yılında Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde eğitim beş yıla çıkarıldı.
Dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün köy enstitüleri hakkında çıkan kanunla ilgili söylediği “İlköğretim davası, insan olmak, millet olmak davasıdır.” sözleri hala binanın tarihi panolarla anlatımında yer verilir. Zemin üstüne dört kat dikdörtgen olacak şekilde inşa edilen ve binaya girenleri gizemli bir saat kulesiyle karşılayan yapının ana kapısında dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in ziyaretine ilişkin fotoğraf da bulunuyor.
Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde Müfredat 📗
Enstitünün beş yıllık müfredatı:
1.Sınıf
1. Ziraat
2. İpek Böcekçiliği (nazari ve ameli)
3. Arıcılık
4. Bahçecilik (nazari ve ameli)
5. Eplikat işleri
6. Tarla Ziraati
7. Sebzecilik
8. Ağaççılık
9. Bağcılık
10. Zooteknik
11. Sütçülük
12. Sanat
13. Demircilik
14. Dülgerlik – Marangozluk
15. Yapıcılık
16. Biçki – Dikiş (kadınlar)
17. Nakış (kadınlar)
18. Fotoğrafçılık
19. Halıcılık (kadınlar)
20. Pratik Bilgiler
-Genel Bilgi
1. Türkçe
2. Konuşma
3. Okuma
4. Kompozisyon
5. Gramer
6. Tarih
7. Coğrafya
8.Matematik
9.Tabiiye
10.Makine ve Motor (ameli)
11.Resim
12.Müzik
13.Milli Oyun ve Jimnastik
2.Sınıf
1. Ziraat
2. Ziraat Araçları
3. Tavukçuluk
4. Sanat
5. Demircilik
6. Dülgerlik – Marangozluk
7. Yapıcılık
8. Biçki – Dikiş (kadınlar)
9. Nakış (kadınlar)
10. Halıcılık – Dokumacılık (kadınlar)
11. Fotoğrafçılık
-Genel Bilgi
1. Türkçe
2. Tarih
3. Coğrafya
4. Matematik
5. Tabiat Bilgisi
6. Resim – Yazı
7. Fizik
8. Müzik
9. Ev İdaresi (kızlar)
10. Milli Oyun ve Jimnastik
3.Sınıf
1. Ziraat
2. Zooteknik
3. Sebzecilik
4. Sanat
5. Demircilik
6. Dülgerlik – Marangozluk
7. Yapıcılık
8. Biçki – Dikiş (kadınlar)
9. Nakış (kadınlar)
10. Halıcılık (kadınlar)
-Genel Bilgi
1. Türkçe
2. Tarih
3. Coğrafya
4. Matematik
5. Kimya
6. Fizik
7. Tabiiye
8. Resim – Yazı
9. Müzik
10. Ev İdaresi
4.Sınıf
1. Ziraat
2. Tarla Ziraati
3. Ağaççılık
4. Zirai İktisat ve İşletme
5. Sanat
6. Demircilik
7. Dülgerlik – Marangozluk
8. Yapıcılık
9. Biçki – Dikiş (kadınlar)
10. Nakış (kadınlar)
11. Halıcılık ve Dokumacılık (kadınlar)
-Genel Bilgi
1. Türkçe
2. Tarih (İnkılâp Tarihi)
3. Coğrafya
4. Vatandaşlık Bilgisi
5. Matematik
6. Fizik
7. Sağlık Bilgisi
8. Kimya
9. Çocuk Bakımı
10. Resim
11. Müzik
12. Kooperatif
13. Mesleki Bilgi
14. Genel Psikoloji
15. Pedagoji
5.Sınıf
1. Ziraat
2. Ziraat Sanatları (kızlar – erkekler)
3. Sütçülük
4. Konservecilik
5. Şarapçılık
6. Sirkecilik
7. Bağcılık
8. Nebati Hastalıklar
9. Sanat
10. Demircilik
11. Dülgerlik – Marangozluk
12. Yapıcılık
13. Biçki – Dikiş (kızlar)
14. Dokumacılık – Örücülük (kızlar)
15. Fotoğrafçılık
16. Makine ve Motor
-Genel Bilgi
1. Vatandaşlık Bilgisi
2. Sosyoloji
3. Fizik
4. Kimya
5. Resim
6. Müzik
7. Milli Oyun – Jimnastik;
8. Kooperatif
9. Mesleki Bilgi
10. Psikoloji (çocuk ve gençlik)
11. Pedagoji
12. Tefekkür ve Eğitim Tarihi
13. Öğretim Metodu ve Tatbikatı
Kızılçullu Köy Enstitüsü’nün Kapanışı
1948 yılına geldiğimizde 21 Köy Enstitüsünün açıldığı Türkiye Cumhuriyeti’nde Milli Eğitim Bakanlığına getirilen Tevfik İleri, Adnan Menderes’in talimatıyla Köy Enstitülerini 1954 yılında kaldırarak İlköğretmen okulları açtı.
Uluslararası Kolej İzmir (Buca Amerikan Koleji) olarak hizmet verdiği yıllarda mezunlarından birinin Adnan Menderes olmasına rağmen Kızılçullu Köy Enstitüsü’nün kapanma kararı 1952 yılında ülkemizin NATO’ya girmesiyle alınmış oldu. NATO’ya bağlı 6. Karargah için tesis aranırken dönemin başbakanı tarafından Kızılçullu Köy Enstitüsü ve arazisi bu amaç için tahsis edilir.
Kızılçullu Köy Enstitüsü Nerede? 📍
Adres: Buca Akıncılar Mahallesi’nde konumlanan Eski Amerikan Koleji günümüzde NATO Karargahı içerisinde bulunması nedeniyle maalesef ki ziyaret ve fotoğraf çekimi yasak.
